Gühertaş Hakkında
Yemekler
YEMEKLER
Herle Çorbası
Peskütan Çorbası
Sütlü Çorba
Tutmaç Çorbası
Bulgur Çorbası/Tarla Çorbası
Yarma Çorbası
Tarhana Çorbası
Düğ Çorbası/Düğ Aşı
Eşkili Aş
Katıklı Aş/Ayran Çorbası
Gendüme Aşı
Kesme Aşı
Topul Aşı
Yağlı Aş/Yağlaş
Ekmek Aşı/Ekmeaşı
Yahni
Pancar herlesi
Pezzük herlesi
Gelecoş
Haşıl
Guşguş
Erişte
Ufalama
Bulgur Pilavı
Süzme Bulgur Pilavı
Bulgur köftesi
Lahana sarması
Turşu Mıhlaması
Yağlı Kavut
Dövme Kavutu
Hamur işleri
Katmer
Kete
Bişi
Bazlama
Haşlama
Fetil
Gaygana
Sac Ekmeği
Gömbe
Gilik
Çökelikli
Peksimet
Üstü Açıklı/Gühertaş Pizza
Bitkisel yemekler
Madımak: Orta Anadolu illerinin meşhur yabani sebzesi olan madımak çayır ve meralardan toplanır. Ayıklandıktan sonra yıkanarak ince ince doğranıp tekrar yıkanır ve süzgeçten geçirilir. Ocakta kazanda kaynayan suya doğranmış madımak konur biraz kaynatıldıktan sonra yeteri kadar bulgur ilave edilerek tuz atılır iyice pişinceye kadar beklenir. Tavada körmen, tereyağ, kırmızı biber, salça, kıyma yada pastırma ile hazırlanan soharıç kazandaki madımağa ilave edilir.
Ayrıca madımağın mıhlaması da yapılır. Tavada pişmiş madımak ocakta ısıtılır ve üzerine yumurta kırılarak madımak mıhlaması yemeye hazır hale getirilir. Kışın tüketilmek üzere hem kurutulur hem de konservesi de yapılır.
Isırgan: Her derde deva olarak bilinen ısırgan otunun taze yaprakları bostan ve dere kenarlarından toplanır. Hem sulu yemeği yapılır hem de mıhlaması yapılır. Sulu yemeği tıpkı madımak gibi hazırlanır sadece et konulmaz.
Mıhlaması ise yıkanmış ve doğranmış ısırgan tavada tereyağı, soğan ve biberle kavrularak pişirilir ve yumurta kırılır.
Yemlik: Ekinlerin içinde ve herk tarlalarda yetişir. Toplanan yemlik iyice yıkanır tuz dökülerek çiğ olarak yenir ayrıca kavurması da yapılır. Yemlik toplandıktan sonra ince ince doğranarak yıkanır ocakta kaynayan suya yıkanmış yemlikle birlikte yeteri kadar bulgur ve tuz ilave edilir. Piştikten sonra süzülerek sıkılan yemlik tavada tereyağı ve soğanla kavrularak hazır hale getirilir. Arpa tarlalarından toplanarak tuzlanıp yenilen yemlik daha lezzetli olur.
Evelik: Sarması yapılarak yenen yabani bir bitkidir. Evelik sarmasının üzerine yoğurt dökülerek yenilir. Ayrıca yemlik gibi kavurması da yapılır.
Çiriş, Kömeç, Unluca, İncehaşhaşı, Cücebağırsağı, Hoşmer: Bostan ve meralardan toplanır, ayıklandıktan sonra ince ince doğranarak iyice yıkanır ve ocakta kaynayan sıcak suda haşlandıktan sonra süzülerek sıkılır tıpkı yemlik gibi kavrulur. Hardal: Köygöçüren, Tikencük, Guşguşekmeği, Gelinparmağı, Sütleğen, Kazandibi: Baharla beraber topraktan çıkan ilk bitkilerdir. Tıpkı madımak gibi hazırlanarak yenilir mıhlaması yapılmaz.
Kızılca: Yıkanıp doğrandıktan sonra ocakta kaynayan sıcak suda haşlanır. Ilık hale geldikten sonra üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek hazır hale getirilir.
Süt ürünleri
Çökelek: Süt sağıldıktan sonra süzülerek küleklere boşaltılır ve bir süre bekletilir buna çiğ denir. Çiğ tahta yayıkta yayıldıktan sonra kazanlara boşaltılarak yağı alınır. Kazanda iyice kaynatıldıktan sonra soğumaya bırakılır ve bez torbalara konarak suyu iyice süzüldükten sonra çökelek meydana gelir.
Keş: Çökelek bir leğene konulduktan sonra içine süt katılarak iyice yoğrulur. El ile şekil verilerek bir tepsiye dizilir üzerine bez örtülerek güneşte kurumaya bırakılır.
Kandil: Hayvanların yavrulamasından sonra sağılan ilk sütten yapılır. Küçük bir tepsinin dibi yağlandıktan sonra süzülen ilk süt tepsiye dökülür biraz tuz ilave edildikten sonra katılaşıncaya kadar kısık ateşte pişirilir.
Ağuz: Yavrulayan hayvanın sağılan ikinci sütünden yapılır. Bir tavaya süzülen süt kısık ateşte hafif pelteleşene kadar pişirilir.
Mantar türleri
Içızıl (içigızıl) olarak tanınan mantar büyük şehirlerde kültür mantarı olarak bilinir. Genellikle mayıs ve haziran aylarında yağmur yağdıktan sonra doğal ortamda yetişen bu mantar ateş korunda içi tuzlanarak pişirilir özellikle suyu çok lezzetlidir. Içızıl'ın çorbası yapıldığı gibi tavada tereyağı, peynir ilave edilerek de yenir.
Ağ hırtı, Kara hırtı ve kanlı hırtı gibi mantarlar yıkandıktan sonra sıcak suda haşlanır ve doğranarak tavada tereyağı, soğan ve biberle kavurması yapılarak yenir. Ağmantar, Hüseyincik ve Kuzugöbeği türü mantarların çorbası lezzetli olur. Geyik mantarı ve Elik mantarı ise sıcak suda haşlandıktan sonra doğranır üzerine yoğurt dökülerek yenir.
Tatlılar
Soğuhluh/Hoşaf: Fırınlanmış ve kurutulmuş yabani armut (ahlat) ve ekşi elma kurusundan yapılır. İyice yıkanan armut kurusu kazanda kaynatılarak soğumaya bırakılır. Suyu sofrada hoşaf niyetine içilir. Özellikle kış mevsiminde sofraların vazgeçilmez içeceğidir.
Kuşburnu ekşisi: Gühertaş’ın dağlarında çokça yetişen kuşburnu sonbaharda eylül ve ekim aylarında toplanır. Kurutulan kuşburnu yıkanarak büyük yunnah kazanlarında kaynatıldıktan sonra torbalara konarak ezilir ve başka bir kaba süzülerek posasından ayrılır. Posasından ayrılan kuşburnu suyu temiz bir tülbent ve ince elekten süzülerek tekrar yunnah kazanlarına aktarılarak katılaşıncaya kadar kaynatılır. Kuşburnu ekşisinin kıvamına gelebilmesi için kepçeyle boşaltılırken ip gibi süzülmesi gerekir. Katılaşan kuşburnu ekşisinin rengi siyah olur.
Her mevsim tüketilmesine rağmen özellikle yaz mevsiminde sıcağın altında soğuk suyla karıştırılarak içilmesi insanı ferahlatır. Çok şifalı bir içecek olan kuşburnu ekşisine şeker katanlarda olur.
Kurdizi/Hurma: Ramazan ayının olmazsa olmaz tatlısıdır. Yumurta katılarak yoğrulan hamur küçük yumaklar haline getirilir. Bu küçük yumaklar bir halburun üzerine basılarak şekil verildikten sonra erimiş tereyağı konulan tepsiye dizilerek fırında kızarması sağlanır. Fırından çekildikten sonra üzerine şerbet dökülür.
Helva: Mevlitlerin vazgeçilmez tatlısıdır. Hazırlanması çok basittir tereyağı ve un bir tavada kızartılır. Başka bir kapta kaynatılan şerbet sıcak olarak üzerine dökülür. Kıvamına gelinceye kadar karıştırılarak yemeye hazır hale getirilir.
Sini bağlama: Eskiden Gühertaş düğünlerinin vazgeçilmez tatlısıdır.
Ayrıca sütlaç ve kadayıf da Gühertaş insanının sofrasından eksik olmayan tatlılardır.